Skoczek

Zdecydowanie najbardziej unikalną figurą w szachach jest skoczek. Nie dość, że nie naśladuje schematu ruchów reszty figur na szachownicy, to jeszcze potrafi przeskakiwać nad figurami – swoimi oraz przeciwnika. Wszystkie te elementy czynią z niego szalenie niebezpieczną broń w rękach dobrego taktyka.

Pozycja początkowa skoczków

Skoczek szachy

Skoczki w pozycji początkowej ustawione są odpowiednio na:

  • Białe: na polach b1 i g1,
  • Czarne: na polach b8 i g8

Aby łatwo zapamiętać ich ustawienie, wystarczy wiedzieć, że oba skoczki stoją w pozycji wyjściowej obok wież. Na grafice obok można zobaczyć na jakich polach dokładnie ustawione na szachownicy.

Jak rusza się skoczek?

Skoczek ma bardzo nietypowy schemat ruchu. W przeciwieństwie do reszty figur, „przeskakuje” on nad polami oraz figurami w pozycji, co czyni go jedną z najbardziej skomplikowanych figur na szachownicy. Sam ruch skoczka przybiera literę „L”. Na grafikach obok można zauważyć w jaki sposób skoczek porusza się na szachownicy.  

Ruch skoczka szachy
Ruch skoczka - pola zaznaczone to pola na które może ruszyć się skoczek
Ruch skoczka
Ruch skoczka na szachownicy

Jak widać skoczek bez większych problemów, może wejść na różne pola na szachownicy (w przeciwieństwie do gońca). Ważne jest to, aby cały czas pamiętać o zasadzie ruchu „L„. Dobrym treningiem ruchu skoczka jest ustawienie samego konia na szachownicy i próba „wskoczenia” na każde z 64 pól.

W jakiej pozycji skoczek jest najsilniejszy?

W przeciwieństwie do gońca, skoczek nie jest ograniczony tylko jednego koloru pól na szachownicy. Jego duża mobilność oraz wiele opcji manewrowania czynią go idealną figurą w zamkniętych pozycjach! Dlatego też, zazwyczaj strona która posiada skoczka (a przeciwnik gońca) dąży do stworzenia półotwartej czy też zamkniętej sytuacji na szachownicy. Ogromnym plusem skoczka jest to, że sprawdza się idealnie w roli figury blokującej. Nie dość, że dzięki temu, bardzo często nie pozwala przeciwnikowi na pchanie pionów, to dodatkowo cały czas jest w stanie wywierać presję na szachownicy.

Skoczek blokada
Blokada skoczka - wykorzystanie placówki na polu d5 przez Białe

Dobrym przykładem jest sytuacja powstająca w wariancie Najdorfa. Białe mają mocnego skoczka, którego nie da się pozbyć bez strat materialnych u przeciwnika. Ważne jest to, że koń bardzo mocno ogranicza działania przeciwnika w pozycji, co automatycznie przekłada się na przewagę dla Białego.

Jak efektywnie korzystać z skoczka?

  1. Staraj się go stawiać bliżej centrum, skoczki dzięki temu mogą stwarzać więcej gróźb,
  2. Wykorzystuj skoczka do postawienia blokady – jest to stworzona do tego figura,
  3. Unikaj stawiania skoczka na bandzie – tam ma najmniejszy wpływ na pozycję.

Broń skoczka, której boją się wszyscy!

Knight fork
Przykład "Widełek" skoczkowych

Nie da się ukryć, że skoczek jest figurą uwielbianą przez zawodników taktycznych. Jak mawia klasyk: „Jedni go kochają,  drudzy nienawidzą”. Takie podejście wynika z faktu, że skoczek potrafi nas uratować w najgorszych momentach jak i sprawić, że nie będziemy wstanie wygrać, wygranej pozycji. Co sprawia, że skoczek uważany jest za tak „mącącą” figurę w szachach? Otóż wszystko dzięki jego mobilności oraz możliwości tworzenia bardzo nieprzyjemnego motywu taktycznego – „Widełek”, inaczej nazywanego podwójnym uderzeniem. To właśnie ta możliwość sprawia że wielu szachistów nie jest w stanie „zmrużyć oka” podczas turniejów 😉

Klasycznym przykładem jest pozycja powstająca w partii Włoskiej. Często zawodnikom zdarza się podstawić podwójne uderzenie na Hetmana i Wieżę. Jest to szczególnie nieprzyjemne z uwagi na uzyskanie przewagi materialnej w pozycji. Dlatego zawsze jak macie mało czasu – uważajcie na WIDŁY!

Z którą figurą najlepiej współpracuje skoczek?

Bezapelacyjnie najsilniejszym współpracującym/atakującym duo w szachach jest Skoczek i Hetman.

Dzięki połączeniu sił tych dwóch figur może wyniknąć bardzo niebezpieczny, czasami wręcz decydujący atak na króla przeciwnika.

Skoczek atak
Przykład idealnej synergii Skocza i Hetmana w ataku

Jak można zauważyć na grafice powyżej – skoczek i hetman mogą bardzo szybko przechylić szalę zwycięstwa na naszą korzyść. Ta para atakujących jest szczególnie niebezpieczna, gdy uda się „wyciągnąć” króla przeciwnika przed swoje pionki. Może się okazać, że w przeciągu kilku posunięć partia zakończy się matem.

Mat Beniowskiego

W szachach jest wiele opcji dania mata, jednak zdecydowanie najprzyjemniejszą opcją jest postawienie mata Beniowskiego. Jest to sytuacja w której, zazwyczaj poświęcamy Hetmana, po to aby dać mata skoczkiem królowi przeciwnika, który znajduję się w samym rogu szachownicy.

Mat szachowy
Przykład jednego z najładniejszych motywów matowych w szachach - Mat Beniowski

Jak widać, „jedynie” co musimy zrobić, to zagonić figury przeciwnika na odpowiednie pola i dać mata. Z pozoru wydaje się to proste, jednak możliwość dania Mata Beniowskiego występuje niezwykle rzadko. Dlatego, jak tylko nadarzy się możliwość trzeba znaleźć taki motyw!

Jeśli chodzi o podstawy skoczka to by było na tyle. Oczywiście zostały poruszone kwestie nadprogramowe, jednak każdy aspirujący szachista powinien je znać 😊

COPYRIGHT © 2021 Szachowemistrzostwo.com